Postmodernizm Kavşağında Selim İleri Romancılığı

Selim İleri, günümüz Türk romanının üretken yazarları arasındadır. Romanlarının pek çoğu yayımlandıkları dönemde oldukça ses getirmiş eserlerdir. Yazarın romanları üzerine yapılan bazı değerlendirmeler söz konusu romanları postmodern roman anlayışının sınırları içinde değerlendirirken bazıları da tam tersi bir yaklaşım sergileyerek İleri’nin postmodern bir yazar sayılamayacağını ifade ederler.

İleri romanlarının postmodern çizgide olduğunu ya da olmadığını dile getiren tüm değerlendirmeler oldukça kıymetli olmakla birlikte, yazarın günümüz Türk romanında nerede konumlandırılacağı konusunda bir ikileme yol açar. Bu çalışmanın çıkış noktasında da bu ikilem rol oynamıştır.

Çalışma Selim İleri’nin romanlarını incelemek ve varsa bunlardaki postmodern unsurları tespit etmek; bunlardan yola çıkarak yazarın postmodern bir yazar olup olmadığını belirlemek odaklıdır. Yazarın romanlarının tamamının kronolojik bir takiple okunması önemsenen bir yaklaşım olmuştur. Selim İleri’nin romanlarıyla, onların postmodern olup olmadıklarıyla ya da postmodern nitelikleriyle ilgili olarak daha önce yapılmış çalışmalar kapsamı daha dar tutulmuş ve yalnızca bazı romanları inceleyen çalışmalardır. Oysa uzun soluklu bir yazar olan Selim İleri’nin romanları kronolojik ve bütüncül bir yaklaşımla incelendiğinde kurgulama ve yazma edimi, bunlarda zaman içinde görülen ya da görülmeyen değişimler konusunda çok şey söyleme yeteneğine sahiptirler. Çalışmanın Selim İleri’nin romanları ve romancılığını yine romanların yansıttıklarından yola çıkarak değerlendirmek arzusu bu yetenekle ilişkilidir.

Söz konusu romanların kronolojik bir takiple okunması, çalışmanın yazarını İleri’nin duygu ve düşünce dünyasına yaklaştırmış ve bu dünyaya ilişkin çok şey tespit etmeye; yazarın duygusal, düşünsel ve yazınsal eylemlerine yönelik söylenecek/yazılacak çok şey biriktirmeye götürmüştür. Ancak, çalışmanın odağından kaymasına neden olacağı kaygısıyla tespitlerin, biriktirilenlerin çoğunu elemek durumunda kalınmıştır.

Bu çalışma Selim İleri romanlarının postmodern olup olmadığı ya da ne kadar postmodern olduğunu tespit etmek için onları metinlerarasılık, üstkurmaca ve oyunsuluk açısından irdelemiştir. Elbette ki postmodern roman anlayışı yalnızca bu niteliklerle sınırlandırılamaz. Ancak hem bunların temel nitelikler olması hem de İleri romanlarının sayıca fazlalığı ve buna bağlı olarak da postmodern roman anlayışının tüm niteliklerini kapsayacak bir araştırmanın kitap formatını hacim açısından oldukça zorlayacak olması, çalışmada bir sınırlılığa yol açmıştır.

Çalışmanın giriş kısmında postmodernizm ve postmodern roman anlayışına, Selim İleri’nin edebî kimliğine ilişkin kısa bilgi verilmiştir. Postmodern roman anlayışının ayırıcı özelliklerinin metinlerarasılık, üstkurmaca ve oyunsuluk olduğu değerlendirilmiştir. Birinci bölüm romanlardaki metinlerarası ilişkilere odaklanmış olup romanların her birindeki metinlerarası ilişkiler tespit edilerek bunların romanların anlam dünyasına kattıkları irdelenmiştir. İkinci bölümde Selim İleri romanları üstkurmaca unsuru açısından ayrıntılı biçimde incelenmiştir. Üçüncü bölüm romanlardaki oyunsuluk ekseninde kaleme alınmıştır. Sonuç bölümünde ise tüm bu incelemeler sonrasında Selim İleri romanları ile postmodern roman anlayışı arasındaki yakınlık ve uzaklıklar üzerine ulaşılan tespitler ortaya konmuştur.

Yazarın yaşamöyküsüne ulaşmak için şu bağlantıyı kullanınız: http://www.gunceyayinlari.com/berna-akyuz-sizgen

SATIN AL: https://www.kitapsepeti.com/postmodernizm-kavsaginda-selim-ileri-romanciligi